จากการบวชตั้งแต่เล็กๆ อาศัยอยู่กับหลวงพ่อวัดปากน้ำ พระมงคลธรรมวัฒน์(บุญจันทร์ จตฺตสลฺโล) ครูบาอาจารย์ของท่าน ซึ่งทำให้ท่านแตกฉานในบาลีในเวลาต่อมา สู่การเป็นเณรน้อยอุปัฏฐากพระอาจารย์มหามังกร ปญฺญาวโร ครูบาอาจารย์ของท่านรูปที่สองในป่าใหญ่ จังหวัดอุบลราชธานี มุ่งสู่สำนักวัดสระเกศ กรุงเทพมหานคร อันเป็นจุดเริ่มต้นของมโนปณิธานอันแรงกล้าในวันนี้ของ ท่านเจ้าคุณอาจารย์พระราชกิจจาภรณ์ (เทอด ญาณวชิโร) ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดสระเกศ ราชวรมหาวิหาร ในครั้งนั้น ผู้อยู่เบื้องหลังในการขับเคลื่อนงานพระพุทธศาสนาเงียบๆ อย่างไม่วันเหน็ดเหนื่อย…อะไรคือพลังใจของท่าน
![พระราชกิจจาภรณ์ (เทอด ญาณวชิโร) ในขณะนั้น](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2019/10/73244679_1644523435683593_3256933258868293632_n.jpg)
มโนปณิธาน กลับมาอีกครั้งเพื่อสานต่อเรื่องราวที่พักไว้เมื่อหลายเดือนก่อน ….
หลังการอบรมพระสงฆ์ทั่วประเทศราว ๗๐ รูป ในหัวข้อ “ปฏิวัติการเผยแผ่รูปแบบใหม่ ในศตวรรษที่ ๒๑” ที่เพิ่งผ่านพ้นไป ระหว่างวันที่ ๒๖ – ๒๙ มกราคม ๒๕๖๑ ณ ศาลาหลวงพ่อโชคดี วัดสระเกศ ราชวรมหาวิหาร กรุงเทพมหานคร กับทีมพระวิทยากรจาก “กลุ่มใต้ร่มพุทธธรรม” ในโครงการ “พัฒนาศักยภาพพระวิทยากร หลักสูตร ผู้นำทางด้านจิตวิญญาณเพื่อการเผยแผ่” จัดโดย สถาบันพัฒนาพระวิทยากร สำนักงานส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และความมั่นคงแห่งสถาบันชาติ พระศาสนา พระมหากษัตริย์ ซึ่งทำให้พระสงฆ์จากทั่วประเทศได้รับแรงบันดาลใจในการ “เขียนธรรมให้ถึงโลก” อย่างมีนัยสำคัญในการเผยแผ่ธรรมะผ่านสื่อให้ตรงจุดในการแก้ทุกข์ให้กับผู้คนทุกวันนี้
![](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2019/10/09KLE6S1_2008201911-596x1024.jpg)
ท่านเจ้าคุณอาจารย์พระราชกิจจาภรณ์ เล่าว่า พระหลายรูปที่อาตมาทำงานด้วยก็มองว่า ทำไมอาตมาทำงานไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อย มีพลังอยู่ตลอดเวลา
“เวลาที่พระท่านหมดไฟในการทำงาน หรืออ่อนล้าเพราะถูกกระทบจากวัฒนธรรมองค์กรบ้าง จากการทำงานบ้าง ท่านก็จะกลับมาหาอาตมา มาพูดมาคุย มาปรึกษา กลับมาเติมไฟ ใครที่ไฟจะหมด ท่านก็พากันมา แล้วท่านก็บอกว่า ทำไมไฟในตัวอาจารย์ปะทุอยู่ในตัวตลอดเวลา เพราะอะไร อาตมาตอบว่า
” เพราะมีศรัทธาที่จะทำ มีอุดมการณ์ที่ชัดเจน และมีมโนปณิธานที่มั่นคงแน่วแน่”
![พระราชกิจจาภรณ์ (เทอด ญาณวชิโร) และ พระมหาประสิทธิ์ ญาณปฺปทีโป ในขณะนั้น](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2019/10/72429618_1644523325683604_1794997747896549376_n.jpg)
ก็เพราะเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์(เกี่ยว อุปเสณมหาเถระ) อดีตประธานผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราชซึ่งเป็นพระอุปัชฌาย์ของท่าน คอยเติมพลังให้ท่านมาโดยตลอด เพื่อขับเคลื่อนพระธรรมจักรให้หมุนไปข้างหน้าในการวางรากฐานการเผยแผ่พระพุทธศาสนาเชิงรุกนั่นเอง
“เราจะไม่เหนื่อย เราจะไม่ท้อ ถ้ารู้ว่า เราได้ทำเพื่อใคร แม้วันนี้ หลวงพ่อสมเด็จไม่อยู่แล้ว แต่ ความรู้นึกคิด จิตวิญญาณอันเป็นรากฐานที่ท่านวางไว้ยังอยู่กับเรา และเราก็รู้ว่า เราได้ทำเพื่อท่าน”
![](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2019/10/73324442_1644523262350277_2703908596910915584_n.jpg)
กระทั่งก่อกำเนิดคัมภีร์พระวิทยากร หลักสูตรพระวิทยากรกระบวนธรรม, หลักสูตรพระวิทยากรบรรยายธรรม, หลักสูตรพระนักเขียน และหลักสูตรอื่นๆ ของสถาบันพัฒนาพระวิทยากร ดังกล่าว
ทำให้ระลึกถึง “ทศชาติ ปณิธานมหาบุรุษไม่เปลี่ยนแปลง” หนังสือในยุคแรกๆ ที่ท่านเจ้าคุณอาจารย์พระราชกิจจาภรณ์เขียนขึ้นในนามปากกา “ญาณวชิระ” อันหมายถึง ผู้มีปัญญาประดุจเพชร ซึ่งมาจากฉายาของท่าน “ญาณวชิโร” โดยเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ พระอุปัชฌาย์ของท่านเป็นผู้ตั้งให้
![ทศชาติ ปณิธานมหาบุรุษไม่เปลี่ยนแปลง” โดย พระราชกิจจาภรณ์ เขียนขึ้นในนามปากกา “ญาณวชิระ” พิมพ์ครั้งที่ ๗ มีนาคม พ.ศ.๒๕๕๗](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2019/08/IMG_2992-199.jpg)
โดย พระราชกิจจาภรณ์ เขียนขึ้นในนามปากกา “ญาณวชิระ”
พิมพ์ครั้งที่ ๗ มีนาคม พ.ศ.๒๕๕๗
“ทศชาติ” เล่มนี้มีความหนากว่า ๗๐๐ หน้า เป็นเรื่องเล่าเกี่ยวกับแต่ละชาติของพระโพธิสัตว์ก่อนที่จะตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในชาติที่สิบเอ็ด ซึ่งเราคงได้อ่านกันมาบ้างจากหลายสำนวน แต่สำหรับฉบับสำนวนที่ท่านเจ้าคุณอาจารย์เขียน ประมวลมาจากพระไตรปิฎกและอรรถกา นำมาผูกเรื่องใหม่ เชื่อมโยงกับพุทธประวัติ ในแง่ประวัติศาสตร์ ร้อยเรียงเป็นเรื่องเล่าอย่างมีชีวิตชีวา ทำให้มองเห็นภาพเรื่องราวของพระมหาบุรุษที่มีชีวิตโลดแล่นราวกับแต่ละท่านมีชีวิตอยู่ในวันนี้เลยทีเดียว เป็นหนังสือที่มีพลัง ดังที่บนปกเขียนไว้ว่า
“ขุนเขาย่อมมีวันทะลาย สายน้ำย่อมมีวันเปลี่ยนแปลง แต่ปณิธานมหาบุรุษไม่เปลี่ยนแปลง”
ท่านเล่าให้ฟังถึงที่มาของทศชาติเล่มนี้ว่า ช่วงที่เป็นสามเณรมาเรียนหนังสือในกรุงเทพใหม่ๆ จนบวชพระพรรษาแรกๆ อยากได้พระไตรปิฎก จึงเก็บรวบรวมปัจจัยจากบิณฑบาต และจากผู้คนที่มาทำบุญกับท่านแล้วรวบรวมจนสามารถซื้อพระไตรปิฎกเป็นของตนเองชุดใหญ่
“พอได้พระไตรปิฎกชุดแรกที่เป็นสมบัติส่วนตัว ก็ไม่อยากเขียนอะไรลงไปแทรก เกรงว่า หนังสือจะเปื้อน กลัวจะเป็นบาป แต่ในที่สุด แทบทุกหน้าก็เต็มไปด้วยบันทึกแทรกไว้ ”
สำหรับจุดเริ่มต้นของทศชาติ …ท่านเจ้าคุณอาจารย์เล่าย้อนให้ฟังว่า ปกติชอบไปนั่งอยู่ในโบสถ์วัดสระเกศ ฯ เป็นวันๆ เพื่อดูภาพจิตกรรมฝาผนัง ความรู้สึกดำดิ่งลึกลงไปในเรื่องราวของภาพวาด แล้วค่ำวันหนึ่ง หลังสวดมนต์ทำวัตรค่ำเสร็จ หลวงพ่อสมเด็จฯ เรียกให้ตามมาคุยด้วยที่คณะ ๕ แล้วท่านก็ส่งหนังสือทศชาติให้เล่มหนึ่ง ที่มีผู้ถวายท่านมา จำไม่ได้ว่าเป็นสำนวนของใคร และบอกว่า ลองเขียนเรื่อง “ทศชาติ” ดู เขียนให้คนรุ่นใหม่อ่านได้
![สมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสโณ)](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2019/07/20708183_10207239342341966_9192998627004867932_n.jpg)
นั่นจึงเป็นจุดกำเนิดของทศชาติเล่มนี้ จากการหยิบยื่นโอกาสอันวิเศษจากหลวงพ่อสมเด็จ ฯ ผู้เต็มเปี่ยมไปด้วยความอบอุ่น และมีความเมตตาอย่างไม่มีประมาณต่อศิษย์ทุกรูป
ดังที่ท่านเล่าให้ฟังต่อมาว่า เมื่อครั้งที่เพิ่งขึ้นมากรุงเทพใหม่ๆ จากการฝากฝังของครูบาอาจารย์ เพื่อมาเรียนหนังสือต่อ
“การพบกับหลวงพ่อสมเด็จฯ ครั้งแรก ทำให้เกิดความอบอุ่นอย่างประหลาด ภาพความกลัวพระผู้ใหญ่ที่สร้างมาในสมองมลายหายไปเป็นปลิดทิ้ง …กลายเป็นความศรัทธา และเคารพ ยำเกรง แววตาแห่งความอบอุ่น ความอาทร ความเมตตา ที่เคยสัมผัสจากหลวงพ่อที่บ้าน ซึ่งเป็นแบบพระหลวงตา มาพบอีกครั้งที่แววตาหลวงพ่อสมเด็จ
“เวลาท่านสอนพระเณร ท่านจะมองลึกเข้าไปในดวงตา เพื่อหยั่งลงไปในความรู้สึกนึกคิด แล้วก็จะสั่งสอนด้วยโทนเสียงกลางๆ นิ่งๆ ราบเรียบ แฝงไว้ด้วยน้ำเสียงแห่งความอบอุ่น อ่อนโยน เมตตา เหมือนหลวงปู่สอนหลาน ด้วยเหตุนี้ พระเณรในสำนักจึงเรียกท่านว่า “หลวงปู่” จนติดปาก”
![สมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสณมหาเถร)](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2019/10/สมเด็จพระพุฒาจารย์-เกี่ยว-อุปเสณมหาเถร.jpg)
จากคอลัมน์ มโนปณิธาน…พระราชกิจจาภรณ์ (เทอด ญาณวชิโร)
ตอนที่ ๑๖ พลังใจจากหลวงปู่คณะ ๕ แห่งวัดสระเกศ
โดย มนสิกุล โอวาทเภสัชช์
หน้าธรรมวิจัย นสพ.คมชัดลึก วันอังคารที่ ๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๐
![](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2019/10/09KLE6S1_06022018-116-622x1024.jpg)
![หน้าธรรมวิจัย นสพ.คมชัดลึก วันอังคารที่ ๖ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๖๐](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2019/10/09KLE6S1_06022018-1-671x1024.jpg)