![พ.ศ.๒๕๕๕ อาจารย์ปัญญา เพ็ชรชู ได้วาดภาพถวายเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสณมหาเถร) ในนิทรรศการสุวรรณบรรพต สยามพุทธศิลป์ ในโอกาสครบ ๘๕ ปี สมเด็จพระพุฒาจารย์](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2020/07/14107733_1168194933222190_3456856479172836190_o-829x1024-1.jpg)
คำนำผู้เขียน
“ศิลปะ” เป็นเครื่องมือสำคัญในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา แม้ว่าข้อเท็จจริง ศิลปะจะมีหน้าที่รับใช้สุนทรียะทางจิตใจของปัจเจกชน ซึ่งก็คือศิลปินต้องการสร้างความงาม จึงได้สร้างศิลปะในรูปแบบต่างๆ ขึ้นมา แต่คุณค่าที่ตามมา คือ ประชาชนที่เสพศิลปะได้เข้าถึงคุณค่าทางศาสนา และดำเนินชีวิตตามหลักแห่งความดีที่ศิลปินเสนอผ่านศิลปะ
“ศิลปะ” จึงได้ชื่อว่า “เป็นมงคลสูงสุด” อย่างหนึ่ง
ในโอกาสครบรอบ ๕ ปี สำนักงานส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และความมั่นคง แห่งสถาบันชาติ พระศาสนา พระมหากษัตริย์ และโอกาสอันสำคัญยิ่งที่เจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสโณ) ประธานคณะผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช มีอายุวัฒนมงคลครบ ๘๕ ปี สำนักงานส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมฯ จึงได้จัดงานแสดงนิทรรศการเพื่อเผยแพร่ประชาสัมพันธ์กิจกรรม ตลอดระยะเวลา ๕ ปี ที่ผ่านมา
ในงานดังกล่าว ศิลปินแห่งชาติ และศิลปินมีชื่อเสียงของเมืองไทย ได้ร่วมส่งผลงานภาพเขียน เพื่อจัดแสดงนิทรรศการ ในชื่อ “สุวรรณบรรพต สยามพุทธศิลป์” (ระหว่างวันที่ ๑๔ มีนาคม-๒๐ เมษายน พุทธศักราช ๒๕๕๖ ที่ศาลาสุวรรณบรรพต วัดสระเกศ ราชวรมหาวิหาร)
โดยมาก เราคุ้นเคยกับการแสดงศิลปะตามหอศิลป์ หรือนิทรรศการภาพเขียนตามสถานที่ต่างๆ ซึ่งแต่เดิมจิตรกรรมฝาผนังในวัดก็คือ นิทรรศการถาวรนั่นเอง แต่เมื่อโลกเปลี่ยนแปลงไป สังคมก็หมุนตามโลก การนำเสนอจิตรกรรมฝาผนังก็อนุวัตรตามวิธีการของโลก จึงมีการนำศิลปะออกจากวัดไปอยู่ตามหอศิลป์ ทำให้จิตรกรรมในวัดดูซบเซาลงไป
![](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2020/07/13962911_1155116274530056_1381284707274704575_o111.jpg)
การจัดนิทรรศการภาพเขียนในวัด ตามวิธีการแสดงศิลปะยุคปัจจุบัน เป็นการนำศิลปะกลับคืนสู่วัด กลับคืนสุ่จุดกำเนิด ก็เป็นส่วนหนึ่งของการรักษาศิลปะที่เกิดขึ้นในวัด ซึ่งก็เป็นที่มาของการจัดนิทรรศการ เป็นการย้อนกลับไปสู่อดีต ด้วยการใช้วิธีปัจจุบัน
พระราชกิจจาภรณ์
วัดสระเกศ ราชวรมหาวิหาร
![สุวรรณบรรพต : สยามพุทธศิลป์ เขียนโดย พระราชกิจจาภรณ์ (เทอด ญาณวชิโร)](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2020/07/DSC03709-1-1024x683.jpg)
“พันธกิจแห่งคุณธรรมจริยธรรม”
กับความหมายของคำว่า “พระสงฆ์รุ่นใหม่”
(ตอนที่ ๑)
จากธรรมนิพนธ์ เรื่อง “สุวรรณบรรพต สยามพุทธศิลป์
เขียนโดย พระราชกิจจาภรณ์ (เทอด ญาณวชิโร)
![](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2020/07/FullSizeRender-2020-07-17T214321.096111222-1024x849.jpg)
สำนักงานส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และความมั่นคงแห่งสถาบันชาติ พระศาสนา พระมหากษัตริย์ มีสมมติฐานการจัดตั้งมาจากพื้นฐานของสังคมไทย ที่มีความเจริญมั่นคงวัฒนาสถาพร มีวัฒนธรรมแห่งความเป็นชนชาติไทย จนถึงปัจจุบัน สืบเนื่องมาจากคุณธรรม จริยธรรม แห่งพระพุทธศาสนา นั่นเอง
เจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ ประธานคณะผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช ได้ปรารภถึงสถานการณ์ปัจจุบัน ซึ่งมีความเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว และสิ่งสำคัญคือ ภัยคุกคาม ที่เกิดมีขึ้นต่อสังคมไทย โดยพุ่งเป้าไปที่สถาบันหลักของชาติ ซึ่งเป็นเอกลักษณ์เฉพาะชนชาติไทย คือ สถาบันชาติ สถาบันพระศาสนา และสถาบันพระมหากษัตริย์ อันมีความผูกพัน ประสานเป็น ๓ สถาบันหลักของชาติ มาทุกยุค ทุกสมัย เป็นฐานรองรับให้คงความเป็นชาติไทย ตลอดมา
ในปัจจุบัน ได้ปรากฏวิกฤตการณ์ สังคมไทยมีความอ่อนแอ ผู้คนในชาติมีแนวความคิดที่หลากหลาย มีข้อโต้แย้งกันมากขึ้น กรปรกับสถานการณ์ของสังคม ที่ต้องต่อสู้ดิ้นรนทุกวิถีทาง จึงปรากฏประหนึ่งว่า ผัู้คนในสังคมไม่มีคุณธรรม จริยธรรม หรือไม่เห็นความสำคัญของคุณธรรม จริยธรรมว่า เป็นรากฐานเดิมของสังคมไทย
เจ้าประคุณสมเด็จฯ เล็งเห็นภัยอันจะเกิดมีแก่สถาบันหลักของชาติดังกล่าว จึงได้เสนอให้สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ จัดสรรงบประมาณ เพื่อดำเนินการอบรมส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม แก่ประชาชนในชาติ
![](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2020/07/233333777.jpg)
เบื้องต้น เพื่อให้ทันกับสภาวการณ์ของการเปลี่ยนแปลง จึงได้จัดตั้งโครงการ ชื่อว่า “โครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และความมั่นคงแห่งสถาบันชาติ พระศาสนา พระมหากษัตริย์” เป็นโครงการของคณะสงฆ์ โดยมหาเถรสมาคม ร่วมกับสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ เป็นผู้สนับสนุนงบประมาณในการดำเนินการอบรม มีลักษณะเป็นองค์กรอิสระ เพื่อให้เกิดความคล่องตัวในการปฏิบัติงาน และบรรลุวัตถุประสงค์ของโครงการ อย่างมีประสิทธิภาพ
![](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2020/07/111777.jpg)
จากปณิธานดังกล่าว ของเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ จึงเป็นจุดเริ่มต้นของการจัดตั้งสำนักงานส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมฯ ซึ่งมีสำนักงานกลางตั้งอยู่ ณ ศาลาเฉลิมพระเกียรติ บริเวณบรมบรรพต (ภูเขาทอง) วัดสระเกศ กรุงเทพมหานคร มีศูนย์ฯ ประจำภูมิภาคต่างๆ อีก ๔ แห่ง และศูนย์ประจำจังหวัด ๑๓ แห่ง เปิดดำเนินงานมาตั้งแต่เดือนธันวาคม ปีพุทธศักราช ๒๕๕๑ โดยถือเอาฤกษ์เดือนมหามงคลของชาวไทยประกอบพิธีเปิดป้ายสำนักงาน
ด้วยเล็งเห็นผลกระทบ และความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในสังคมไทย พระสงฆ์ซึ่งมีหน้าที่หลักในการเผยแผ่พระธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าจะได้นำหลักการเหล่านั้นมาประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์แก่ประเทศชาติบ้านเมือง โดยการปลูกจิตสำนึก ให้เยาวชนและประชาชนในชาติ สามารถนำหลักคุณธรรม จริยธรรม มาเป็นพื้นฐานในการดำเนินชีวิตได้อย่างถูกต้อง โดยเฉพาะเยาวชนซึ่งเป็นกลุ่มเป้าหมายสำคัญ ที่เข้าร่วมกิจกรรมก่อนที่จะขยายสู่องค์กรภาครัฐ เอกชน และประชาชนทั่วไป
มีผู้เข้าร่วมโครงการและผ่านการอบรม ตามหลักสูตรแล้วกว่า ๕๐๐,๐๐๐ คนทั่วประเทศ
![](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2020/07/1234589.jpg)
การอบรมเน้นทั้งเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ โดยแบ่งพระวิทยากรเป็นสองกลุ่ม คือ กลุ่ม “เพื่อชีวิตดีงาม” ทำหน้าที่ในการอบรมเชิงคุณภาพ ใช้รูปแบบวิทยากรกระบวนการ ตามหลักพุทธจิตวิทยานันทนาการ เพื่อไม่ให้เกิดความน่าเบื่อในการเข้ารับการอบรม แล้วใช้กระบวนการจิตวิทยากลุ่มปรับทัศนคติและพฤติกรรม โดยได้นำหลักคำสอนตามหลักไตรสิกขามาประยุกต์ใช้กับหลักจิตวิทยาการให้คำปรึกษา ผู้เข้าร่วมกิจกรรมทุกคนจะมีส่วนร่วมในกิจกรรมอย่างเต็มที่ ใช้เวลาในการเข้าค่าย ๒ คืน ๓ วัน หรือมากกว่านั้น
![](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2020/07/17-โครงการพัฒนาศักยภาพพระวิทยากรด้านจิตวิทยา-ณ-วัดสระเกศ-ราชวรมหาวิหาร.jpg)
และกลุ่ม “ใต้ร่มพุทธธรรม” ทำหน้าที่ในการอบรมเชิงปริมาณ เน้นการเคลื่อนที่เข้าหากลุ่มเป้าหมาย ไปบรรยายในสถานศึกษา หน่วยงาน หรือองค์กรต่างๆ ทั้งภาครัฐและเอกชน ไม่จำกัดเวลา จำนวน บุคคล กลุ่มบุคคล และสถานที่ โดยกิจกรรมปรับไปตามความเหมาะสมของผู้เข้ารับการอบรม ซึ่งมีเป้าหมายจะขยายศูนย์ฯ และฝึกอบรมพระวิทยากรตามแนวทางดังกล่าวให้ครอบคลุมทุกจังหวัดทั่วประเทศ อย่างน้อยในเบื้องต้น จังหวัดละ ๓๐ รูป
(โปรดติดตามตอนต่อไป …”พระสงฆ์ สายน้ำ และความทรงจำ” ในมหาอุทกภัย ๒๕๕๔ )
!["สุวรรณบรรพต สยามพุทธศิลป์" เขียนโดย พระราชกิจจาภรณ์ (เทอด ญาณวชิโร)](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2020/07/DSC03725-2-1024x730.jpg)
“พันธกิจแห่งคุณธรรมจริยธรรม” กับความหมายของคำว่า “พระสงฆ์รุ่นใหม่” จากธรรมนิพนธ์ เรื่อง “สุวรรณบรรพต สยามพุทธศิลป์ เขียนโดย พระราชกิจจาภรณ์ (เทอด ญาณวชิโร)