พระทำเพื่อเด็ก (จบ) “เราจะสร้างวินัยของการอยู่ร่วมกันได้อย่างไร” โดย พระชาย วรธัมโม

0
1739

พระทำเพื่อเด็ก (จบ) “เราจะสร้างวินัยของการอยู่ร่วมกันได้อย่างไร” โดย พระชาย วรธัมโม พระธรรมทูต ประจำหน่วยปฏิบัติการอำเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี

พระทำเพื่อเด็ก : พระชาย วรธัมโม เรื่องและภาพ
พระทำเพื่อเด็ก : พระชาย วรธัมโม เรื่องและภาพ

 ใต้ภาพ : พระชาย วรธัมโม กับกัลยาณมิตรนำหนังสือร้องเรียนเรื่องทรงผมไปยื่นที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เมื่อวันที่ ๑๒ มีนาคม พ.ศ.๒๕๖๒

พระทำเพื่อเด็ก

“เราจะสร้างวินัยของการอยู่ร่วมกันได้อย่างไร”

ถึงแม้กระทรวงศึกษาธิการจะออกมาปลดระวางกฎระเบียบเรื่องทรงผมตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๕๖ เป็นต้นมา แต่ก็มีโรงเรียนจำนวนน้อยมากที่ทำตามกฎกระทรวงที่ได้ปลดระวางแล้ว ในขณะที่โรงเรียนส่วนใหญ่ยังคงนิ่งเฉย และยังคงเคร่งครัดกับทรงผมของนักเรียนตามเดิม สร้างความรู้สึกเคร่งเครียดให้กับนักเรียนเช่นเดิม แทนที่เด็กมาโรงเรียนแล้วจะมีความสุขกลับมีความทุกข์ใจ

ประเทศของเราก่อนหน้านี้ก็มิได้เคร่งเครียดเรื่องทรงผม กระทรวงศึกษาธิการเพิ่งมาเคร่งเครียดเรื่องทรงผมเด็กเมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๕ นี่เอง แล้วต่อมาก็มีการให้อิสระกับทรงผมในปี พ.ศ. ๒๕๑๘ แต่ไม่มีโรงเรียนไหนปฏิบัติตามจนกระทั่งกระทรวงศึกษาธิการต้องออกมาย้ำเตือนเรื่องอิสระในการไว้ผมของเด็กอีกครั้งในปี พ.ศ.๒๕๕๖   แต่ก็อย่างที่ปรากฏ มีโรงเรียนน้อยมากที่ปฏิบัติตาม

จดหมายเปิดผนึกฉบับนี้จึงเขียนมาเพื่อขอให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการได้ปฏิบัติการดังต่อไปนี้

๑) เข้าตรวจสอบและควบคุมโรงเรียนต่าง ๆ ที่มีความเคร่งครัดเคร่งเครียดเรื่องทรงผมของนักเรียน กำหนดให้โรงเรียนยุติการเข้าไปเคร่งครัดเคร่งเครียดกับทรงผมของนักเรียน ให้เด็กมีอิสระในการไว้ทรงผม หรืออย่างน้อยเด็กชายสามารถไว้รองทรงได้ทุกระดับชั้น ส่วนเด็กหญิงสามารถซอยสั้นหรือไว้ยาวก็ได้ ในกรณีไว้สั้นก็ไม่มีการบังคับให้สั้นถึงติ่งหู สามารถให้นักเรียนหญิงซอยได้ กรณีไว้ยาวให้แล้วแต่ดุลวินิจของโรงเรียนว่าจะให้เกล้าผมหรือไม่เกล้าผม ทั้งนี้โรงเรียน ครู อาจารย์ ต้องไม่เข้าไปกระทำการใด ๆ อันเป็นการละเมิดเส้นผมของนักเรียนเพราะเส้นผมของเด็กเป็นสิทธิในเนื้อตัวร่างกายของเด็กผู้ใดจะละเมิดมิได้

๒) กำหนดให้มีการตรวจสอบโรงเรียนทุกโรงเรียนว่าได้กระทำการใด ๆ อันเป็นการละเมิดเส้นผมของนักเรียนหรือไม่ เช่น ไถผม กร้อนผม ตัดผมของนักเรียน หากมีโรงเรียนใดกระทำการละเมิดเส้นผมของนักเรียนให้กระทรวงศึกษาธิการเข้าไปดูแลควบคุมมิให้เกิดเหตุการณ์เช่นนั้น หรือหากโรงเรียนใดยังไม่ปล่อยอิสระให้นักเรียนชายไว้รองทรง หรือไม่ปล่อยอิสระให้นักเรียนหญิงไว้ผมซอย  ให้กระทรวงศึกษาธิการเข้าไปควบคุมมิให้โรงเรียนมีอำนาจเหนือเส้นผมของนักเรียน

๓)เปิดโอกาสให้นักเรียนได้ออกมาร้องเรียนเรื่องทรงผมในกรณีที่โรงเรียนไม่อนุญาตให้นักเรียนชายไว้รองทรง หรือไม่อนุญาตให้นักเรียนหญิงซอยผม หรือในกรณีนักเรียนถูกกร้อนผม ตัดผม ไถผมให้นักเรียนโทรมาร้องเรียนผ่าน สายด่วนการศึกษา ๑๕๗๙

๔) เมื่อพบว่ามีโรงเรียนที่ให้อิสระในการไว้ทรงผมของนักเรียน ให้กระทรวงศึกษาธิการชมเชยโรงเรียนที่ให้อิสรภาพกับทรงผมของนักเรียน อาจจะแสดงที่เว็บไซต์ของกระทรวงศึกษาธิการหรือด้วยวิธีการอื่น ๆ ที่สาธารณชนจะทราบได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเปิดโอกาสให้นักเรียนชายไว้ผมยาวได้เทียบเท่านักเรียนหญิง

ทำไมนักเรียนชายจึงถูกกำหนดให้ไว้ผมสั้นเกรียนในขณะที่นักเรียนหญิงสามารถไว้ผมยาวได้ถึงหัวไหล่ สิ่งนี้เป็นสิ่งที่ไม่เท่าเทียมกันเลย

สำหรับเรื่องนี้อาจจะเป็นเรื่องที่ผู้ใหญ่เข้าใจยาก แต่สำหรับเด็กบางคนที่มีภาวะ “ข้ามเพศ” เขาจะรู้สึกแตกต่างอย่างมาก เด็กชายที่ใจเป็นหญิงเขาต้องการไว้ผมยาว ในขณะที่เด็กหญิงที่ใจเป็นชายเขาต้องการไว้ผมซอยสั้นหรือรองทรง ทำไมเราจึงไม่เปิดอิสระให้พวกเขาได้ไว้ทรงผมที่เขาต้องการ

ข้อนี้จึงเสนอไว้สำหรับโรงเรียนที่เข้าใจถึงอิสรภาพของเด็ก เราเชื่อว่ามีโรงเรียนที่กล้าให้อิสรภาพกับนักเรียน และเราก็เชื่อในอิสรภาพของมนุษย์ว่ามนุษย์มีอิสระในเส้นผมของตนเอง ดังนั้นหากมีโรงเรียนใดที่กล้าหาญก็ขอให้กระทรวงศึกษาธิการกล้าที่จะชมเชยโรงเรียนดังกล่าวเพื่อเป็นเป็นแบบอย่างให้กับโรงเรียนอื่น ๆ ในเรื่องสิทธิและเสรีภาพของเยาวชน

           ทั้ง ๔ ข้อนี้ไม่ใช่เรื่องที่ยากเย็นเลย เราเชื่อว่าทางรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการสามารถปฏิบัติตามคำขอทั้ง ๔ ข้อนี้ได้ในปีการศึกษา ๒๕๖๒ ที่กำลังจะมาถึงอีกไม่กี่เดือนข้างหน้า

หากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการได้ลงมือต่อเรื่องนี้อย่างจริงจังเชื่อว่าภาวะความเคร่งเครียด ความทุกข์ใจ ของเด็กย่อมลดลง โดยเฉพาะอย่างยิ่งภาวะซึมเศร้าภายในที่เราสังเกตได้ยากก็จะค่อย ๆ หายไป หาไม่แล้วกรณีเด็กชายผูกคอตายในครั้งนี้อาจไม่ใช่รายแรก เมื่อนั้นประเทศชาติและสังคมของเราต้องตกอยู่ในตราบาปที่เรากระทำกับเด็กของเราทั้ง ๆ ที่เราก็ทราบสาเหตุและสามารถแก้ไขได้แต่เราไม่ทำ

มีการพูดกันมากว่าถ้าเราปล่อยให้เด็กไว้ผมยาวแล้วเด็กจะขาดวินัย โตไปแล้วเด็กจะไม่เคารพกฎของสังคม  แท้จริงแล้ววินัยที่โรงเรียนสร้างขึ้นนี้มิใช่ “วินัยในการอยู่ร่วมกัน” แต่เป็นการไปสร้างวินัยที่ไปสร้างความเหมือนและละเมิดเนื้อตัวร่างกายของเด็กมากกว่า จึงกลายเป็นการสร้างวินัยที่ผิดที่ผิดทาง

เราไม่เคยสร้างวินัยของการอยู่ร่วมกันในโรงเรียนเลย เช่น การไม่ล้อเลียนปมด้อยของเพื่อน การไม่นำชื่อชื่อพ่อแม่มาล้อเลียนกัน การไม่ใช้คำหยาบคายกับเพื่อน การไม่ทำร้ายร่างกายเพื่อน การไม่ลักขโมยของเพื่อน จะเห็นได้ว่าสิ่งเหล่านี้ทางโรงเรียนไม่เคยสอน

ในห้องเรียนมีเด็กทำร้ายร่างกายกันเองแต่ครูไม่เคยรับรู้ มีการเอาชื่อพ่อแม่มาล้อกัน มีการเอาปมด้อยของเพื่อนมาล้อกัน มีการลักขโมยของเพื่อน มีการทำร้ายตบตีรังแกกัน แต่ครูไม่เคยเข้าไปแก้ไข สิ่งที่ครูทำคือการเข้าไปยุ่งกับเส้นผมเนื้อตัวร่างกายของนักเรียน กลายเป็นการซ้ำเติมเด็กให้ได้รับความรุนแรงยิ่งขึ้นไป

เราจึงควรหันมาสร้างวินัยของการอยู่ร่วมกันมากกว่าวินัยที่นำไปสู่การละเมิดเส้นผมและร่างกายของเด็ก

การเข้าไปยุ่งกับเส้นผมและร่างกายของเด็กยังนำไปสู่การการออกจากโรงเรียนก่อนกำหนด มีข้อมูลจาก ป้ามล ทิชา ณ นคร แห่งบ้านกาญจนา เขียนให้สะกิดความคิดบ่อย ๆ ว่า “เยาวชนที่ก่ออาชญากรรมจำนวนมากเป็นเป็นเยาวชนที่ออกจากโรงเรียนก่อนกำหนด”

ในฐานะที่อาตมาทำงานสอนนักเรียน อาตมาทราบได้ทันทีว่าสาเหตุอันดับต้น ๆ ที่ทำให้เด็กต้องออกจากระบบการศึกษาก่อนกำหนดคือ กฎเกณฑ์ของโรงเรียนบีบคั้นเด็กทำให้เด็กรู้สึกไม่เป็นตัวของตัวเอง เมื่อเด็กรู้สึกไม่เป็นตัวของตัวเองเด็กก็ต้องดีดตัวเองออกมาหาอิสรภาพนอกโรงเรียน นำไปสู่การก่ออาชญากรรม

คำถามก็คือทำไมเราไม่ทำโรงเรียนให้เป็นที่ ๆ เด็กสามารถอยู่แล้วมีความสุข ทำไมเราทำโรงเรียนให้กลายเป็นที่ ๆ เด็กมาแล้วมีความทุกข์ใจ กังวลใจ เศร้าใจ

อาตมาขออนุญาตทิ้งคำถามนี้ไว้ให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการได้รับไว้ใคร่ครวญและขอให้รับข้อเสนอ ๔ ประการข้างต้นไว้ปฏิบัติตามตั้งแต่ปีการศึกษา ๒๕๖๒ ที่กำลังจะมาถึงอีกไม่กี่เดือนข้างหน้านี้ เพราะเรื่องนี้เป็นเรื่องสำคัญ เป็นเรื่องสิทธิในเนื้อตัวร่างกายของเด็กที่ผู้ใหญ่จะละเมิดมิได้

พระชาย วรธัมโม
พระชาย วรธัมโม
พระธรรมทูต ประจำหน่วยปฏิบัติการอำเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี

ทิ้งคำตอบไว้

Please enter your comment!
Please enter your name here