จดหมายถึงโยมแม่ใหญ่ ฉบับที่ ๔ (ตอนที่ ๙) “พรหมโลก โลกของผู้เข้าถึงความเป็นหมู่พรหม” : จาก ธรรมนิพนธ์เรื่อง “หลักการทำบุญและปฏิบัติธรรมในชีวิตประจำวัน” เขียนโดย พระราชกิจจาภรณ์ (เทอด ญาณวชิโร) ในขณะนั้น

วันนี้วันพระ วันจันทร์ที่ ๑๐ มกราคม พ.ศ.๒๕๖๕ ขึ้น ๘ ค่ำ เดือน ๒

“สุขสฺเสตํ อธิวจนํ ปุญฺญานิ”
คำว่าบุญ เป็นชื่อของความสุข

จดหมายถึงโยมแม่ใหญ่ ฉบับที่ ๔ (ตอนที่ ๙)

“พรหมโลก โลกของผู้เข้าถึงความเป็นหมู่พรหม”

: จาก ธรรมนิพนธ์เรื่อง “หลักการทำบุญและปฏิบัติธรรมในชีวิตประจำวัน” เขียนโดย พระราชกิจจาภรณ์ (เทอด ญาณวชิโร) ในขณะนั้น

• 

“พรหมโลก โลกของผู้เข้าถึงความเป็นหมู่พรหม”

สวรรค์ตามที่กล่าวมานั้นมีทั้งหมด ๖ ชั้น  สูงขึ้นไปกว่านั้นเป็นพรหมโลก

พรหมโลกนั้นมีทั้งหมด ๒๐ ชั้น  แบ่งเป็นพรหมที่มีรูปร่าง  เรียกว่า “รูปพรหม”๑๖ ชั้น  และพรหมที่ไม่มีรูปร่าง  เรียกว่า “ อรูปพรหม” อีก ๔ ชั้น  รวมเป็นพรหมโลก ๒๐ ชั้น  ผู้ที่จะไปเกิดในพรหมโลกแต่ละชั้น  ต้องทำสมาธิจนได้ บรรลุฌาน ๔ ขั้นเท่านั้น คือ

• 

(๑) ปฐมฌาน  ฌานขั้นที่หนึ่ง

(๒) ทุติยฌาน  ฌานขั้นที่สอง

(๓) ตติยฌาน  ฌานขั้นที่สาม

(๔) จตุตถฌาน  ฌานขั้นที่สี่

ฌานทั้ง ๔ ขั้น  ต่ำสูงตามความละเอียดประณีตของฌานที่ได้บรรลุเกี่ยวกับฌานเป็นเรื่องค่อนข้างละเอียด  เพราะเกี่ยวกับสมาธิโดยตรง  อาตมาตั้งใจจะเล่าให้ฟังเป็นเรื่องหนึ่งต่างหาก

ในทางพระพุทธศาสนาได้จำแนกพรหมโลกชั้นต่างๆ ตามระดับจิตที่ได้ บรรลุฌานไว้  ดังนี้ 

ปฐมฌาน ฌานขั้นที่ ๑ ผู้ที่ได้บรรลุฌานขั้นที่หนึ่ง  แต่มีกำลังฌานอ่อนไม่แก่กล้า  หากฌานยังไม่เสื่อม  เมื่อตายจะไปบังเกิดในพรหมโลกชั้นแรก  ชื่อว่า พรหมปาริสัชชา  พรหมโลกชั้นนี้มีภพภูมิที่ละเอียด  ประณีตสูงกว่าสวรรค์ ๖ ชั้น  มีอายุยืนนับได้หนึ่งในสามของวิวัฏฏฐายีอสงไขยกัป

อายุของสวรรค์ตลอดจนพรหมโลกแต่ละชั้นจะกล่าวเป็นการเฉพาะข้างหน้า

ผู้ที่ได้บรรลุปฐมฌาน  ที่มีกำลังฌานปานกลาง  เมื่อตายจะไปบังเกิดในพรหมโลกชั้น  พรหมปุโรหิต พรหมโลกชั้นนี้  ประเสริฐกว่าพรหมชั้นแรก  รูปร่างใหญ่และประณีตกว่า  อายุของพรหมชั้นนี้ก็ยาวนานกว่าพรหมชั้นแรก  นับได้  ๓๒ อันตรกัป

ผู้ที่ได้บรรลุปฐมฌานระดับปณีตฌาน  คือได้บรรลุปฐมฌานที่มีกำลังแก่กล้า  เมื่อตายจะไปบังเกิดบนพรหมโลกชั้นมหาพรหม  ซึ่งประเสริฐกว่าพรหมทั้งสอง  พรหมชั้นนี้มีอายุนานนับได้  ๑ มหากัป

สำหรับพรหมโลกชั้นพรหมปาริสัชชา  พรหมโลกชั้นพรหมปุโรหิต  และพรหมโลกชั้นมหาพรหม  ทั้ง ๓ ชั้นนี้  อยู่ในระดับเดียวกัน  แต่มีความละเอียดประณีตแตกต่างกัน  ตามความละเอียดประณีตของจิต  ที่เกิดจากกำลังฌาน

ทุติยฌาน ฌานขั้นที่ ๒  ผู้ที่ได้บรรลุทุติยฌาน  มีกำลังฌานอ่อน  เมื่อตายไปแล้วจะไปบังเกิดอยู่ในพรหมโลกชั้นปริตตาภูมิ  ซึ่งประเสริฐกว่าพรหมทั้งสามชั้นขึ้นไปอีก  พรหมชั้นนี้มีอายุ ๒ มหากัป

ผู้ที่ได้บรรลุทุติยฌานขั้นมัชฌิมทุติยฌาน  มีกำลังฌานปานกลาง  เมื่อตายไปแล้ว จะไปบังเกิดอยู่ในพรหมโลกชั้นอัปปมาณาภาภูมิ  พรหมโลกชั้นนี้นับว่าประณีตขึ้นไปอีก  มีรัศมีมากมายมหาศาล  พรหมชั้นนี้มีอายุถึง ๔ มหากัป

ผู้ที่บรรลุทุติยฌานขั้นปณีตทุติยฌาน  มีกำลังฌานแก่กล้า  เมื่อตายไปแล้วจะไปบังเกิดในพรหมโลกชั้น อาภัสสระ  ซึ่งประเสริฐกว่าพรหมทั้ง ๔ ชั้น คือ  มีประกายรุ่งเรืองโรจน์รุ่งพุ่งเปล่งออกดังสายฟ้าแลบ  อายุของพรหมชั้นนี้มีถึง ๘ มหากัป

ตติยฌาน ฌานขั้น ๓ ผู้ที่ได้บรรลุตติยฌานมีกำลังฌานอ่อน  เมื่อตายไปแล้วจะไปบังเกิดในพรหมโลกชั้นปริตตสุภาพรหม  ชั้นนี้แม้จะมีความสง่างามแห่งรัศมีน้อยหน่อยแต่ก็ยังสูงกว่าพรหมทั้ง ๖ นั้น  พรหมชั้นนี้มีอายุยืนถึง ๑๖ มหากัป

ผู้ที่ได้บรรลุตติยฌาน  มีกำลังปานกลาง  เมื่อตายไปแล้ว จะไปบังเกิดในพรหมโลกชั้นอัปปมาณสุภาภูมิ  พรหมชั้นนี้มีความสง่างาม  มีรัศมีอันหาประมาณมิได้  อายุของพรหมชั้นนี้มีถึง ๓๒ มหากัป  ผู้ที่ได้บรรลุตติยฌานชั้นปณีตตติยฌาน  มีกำลังฌานแก่กล้า  เมื่อตายไปแล้วจะไปเสวยสุขอยู่บนพรหมโลกชั้น สุภกิณหาภูมิ  พรหมชั้นนี้มีความรุ่งเรืองสง่างามแห่งรัศมีสลับซับซ้อนตลอดไปทั่วร่างกาย  พรหมชั้นนี้มีอายุยืนถึง ๖๔ มหากัป

จตุตถฌาน  ฌานขั้นที่ ๔  ส่วนผู้ที่ได้บรรลุจตุตถฌาน  เมื่อตายไปแล้ว  จะไปบังเกิดในพรหมโลกชั้นเวหัปผลาภูมิ  พรหมชั้นนี้สมบูรณ์บริบูรณ์กว่าพรหมทั้ง ๙ ชั้น  ไม่ต้องถูกทำลายหรือเกิดอันตรายจากไฟบ้าง  น้ำบ้าง  ลมบ้าง  พอถึงเวลาจะถูกทำลาย  ก็ต้องโดนทำลายไปตามกาลเวลา  แต่พรหม ชั้นนี้พ้นจากอันตรายเหล่านี้  ไม่ต้องถูกทำลาย  เพราะบุญเดิมเต็มเปี่ยม  พรหมชั้นนี้มีอายุยืนถึง ๕๐๐ มหากัป

• 

จดหมายถึงโยมแม่ใหญ่ ฉบับที่ ๔ (ตอนที่ ๙) “พรหมโลก โลกของผู้เข้าถึงความเป็นหมู่พรหม” : จาก ธรรมนิพนธ์เรื่อง “หลักการทำบุญและปฏิบัติธรรมในชีวิตประจำวัน” เขียนโดย พระราชกิจจาภรณ์ (เทอด ญาณวชิโร) ในขณะนั้น