เทศกาลสงกรานต์ เป็นช่วงวันขึ้นปีใหม่ของไทย และยังเป็นวันครอบครัวด้วย
ในยุคนี้เรายิ่งให้ความสำคัญกับวันนี้กันมากขึ้นเพราะเราต่างให้เวลากับการทำงานมากเกินไป
ช่วงวันหยุดยาวครั้งหนึ่งในรอบปีก็คงจะมีช่วงนี้แหละที่ชาวไทย และชาวเอเชียอีกหลายประเทศให้ความสำคัญกับเทศกาลนี้เป็นพิเศษ
โดยเฉพาะวิถีพุทธในวันสงกรานต์ ทำให้เราได้ค้นพบรากของตัวเราที่สัมพันธ์กับผู้อื่น และสิ่งอื่นๆ อย่างเกี่ยวเนื่องกันไปมา ดังที่พระพุทธองค์เรียกว่า ปฏิจจสมุปปบาท
เราจะทำอย่างไรให้การเกี่ยวข้องกัน เพราะสิ่งที่มี สิ่งนี้จึงมี เป็นการเกี่ยวข้องกันด้วยความรัก ความเมตตา กรุณาและให้อภัย…
สงกรานต์ผ่านไป อย่าให้ความกตัญญูผ่านพ้น
โดย พระพิทยา ฐานิสสโร
๑๓ เมษายน พุทธศักราช ๒๕๖๒ วันปีใหม่ไทยที่เพิ่งผ่านพ้น พี่น้องชาวไทยที่อาศัยอยู่ต่างแดนได้ร่วมใจกันมาทำบุญที่วัดธรรมปาละ สวิตเซอร์แลนด์ ทุกอย่างเป็นไปอย่างเรียบง่าย ทุกคนได้มีโอกาส สวดมนต์ทำวัตรเช้าแปลร่วมกัน รับศีล ถวายสังฆทาน สรงน้ำพระ แม่ชี เจ้าอาวาสชาวเยอรมันให้สัมโมทนียกถา รับพร นั่งสมาธิ ร่วมสนทนาธรรม ได้รับความอิ่มเอมใจกันถ้วนหน้า
วันสงกรานต์ของทุกปี เป็นโอกาสอันงดงามที่จะแสดงความกตัญญูกตเวที สืบทอดรักษาประเพณี โดยที่ลูกหลานที่ทำงานในกรุงเทพฯ หรือต่างจังหวัด มีโอกาสได้กลับไปเยี่ยมบ้าน ร่วมกันทำบุญสรงน้ำพระที่วัดกับญาติพี่น้อง ได้รดน้ำ ขอพรกับญาติผู้ใหญ่
วิถีชีวิตความเป็นอยู่ของคนไทยที่เปลี่ยนไปอย่างรวดเร็วจากครอบครัวใหญ่ที่เคยอาศัยอยู่ร่วมกัน กลายเป็นครอบครัวเดี่ยว พ่อแม่ต้องทำงานมากขึ้น หนักขึ้นจากค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นรอบตัวในสังคมแห่งการเสพติดบริโภคนิยม ลูกต้องเรียนหนักขึ้นเหมือนทุกคนต้องแข่งกับเวลาเพราะเกือบทุกที่ของประเทศกลายเป็นสังคมเมือง ที่รถติดในช่วงเวลาที่ต้องไปทำงานหรือไปโรงเรียนและเวลาที่ต้องกลับบ้าน ทุกคนต้องรีบเร่งในการทำหน้าที่ของตน
การมีโอกาสได้พูดคุย ทำกิจกรรมร่วมกันระหว่างพ่อแม่ลูกมีน้อยมาก ความทันสมัยทางเทคโนโลยีการสื่อสารที่เข้ามามีบทบาทในชีวิตประจำวันสามารถติดต่อสื่อสารกันได้ง่ายขึ้น แต่ความสัมพันธ์ในครอบครัวกลับน้อยลง จากเหตุปัจจัยที่เปลี่ยนแปลงหลายๆ ด้าน ส่วนหนึ่งอาจเป็นเพราะทุกคนต่างไม่มีเวลาให้กัน มีความเครียด ความกดดัน ความทุกข์ในแบบของตนๆ เมื่อมีเวลาไม่รู้จะพูดอะไรกัน เพราะไม่มีโอกาสได้กิจกรรมร่วมกันมากนัก ทำให้เกิดความห่างเหิน ต่างคนต่างจดจ่อบนหน้าจอโทรศัพท์สมาร์ทโฟน ไอแพด ของตัวเองด้วยความคุ้นชินเป็นปรกติ
![สงกรานต์ผ่านไป อย่าให้ความกตัญญูผ่านพ้น โดย พระพิทยา ฐานิสสโร](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2019/04/56770501_2152714134765178_6063569149852909568_o-860x1024.jpg)
เมื่อความเครียดสะสมที่ต้องแข่งกันกิน แข่งกันทำงาน แข่งกันเรียน แข่งกันโชว์ในสิ่งที่กระทำอยู่ แต่ไม่เคยมีความเบิกบาน ตระหนักรู้กับสิ่งที่กระทำอย่างแท้จริง ทำให้ขาดความสุขในการทำหน้าที่ ในการกระทำสิ่งเหล่านั้น ดังนั้นเมื่อมีเวลาว่างจากการทำสิ่งเหล่านั้นจึงต้องการหาความสนุกสนาน เพลิดเพลิน เพื่อปลดปล่อยความเครียดความเบื่อหน่าย เหงา ความโดดเดี่ยว แต่หนักไปทางมอมเมา เสพติดมากกว่าสุขสงบ เบิกบานและเป็นอิสระจากการกระทำ
ผู้ใหญ่หลายคนพยายามยัดเยียดความหลง ความไม่รู้ให้กับลูกหลานของตัวเอง ด้วยการจับแต่งตัวลูกโชว์ ถ่ายวิดีโอคลิปเผยแพร่เมื่อลูกหลานเต้นท่าพิสดารที่เย้ายวน ยั่วอารมณ์ทางเพศ โดยขาดการแนะนำแยกแยะ ทำให้เด็กเหล่านั้นไม่รู้ คิดว่าสิ่งที่ตนกระทำอยู่เป็นสิ่งดีงามเพราะผู้ใหญ่ชื่นชม ยินดี มีความสุข สนับสนุน
คนไทยจำนวนไม่น้อยเมื่อมีการจัดงานเกี่ยวกับประเพณี วัฒนธรรมไม่ว่าจะเป็นงานประเพณีประจำปี งานทำบุญ งานบวชฯลฯ จึงมุ่งเน้นไปที่ความสนุกสนาน เพลิดเพลินจนลืมใส่ใจ เข้าใจในสาระแก่นสารของงานประเพณี วัฒนธรรมเหล่านั้น แต่ได้เหมารวมว่า ได้ร่วมกันทำบุญ
![สงกรานต์ผ่านไป อย่าให้ความกตัญญูผ่านพ้น โดย พระพิทยา ฐานิสสโร](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2019/04/56819175_2152745098095415_5931809985687191552_o-1024x866.jpg)
ความเจริญทางวัตถุ เทคโนโลยีมากขึ้นเท่าไร ความตกต่ำของจิตใจมากขึ้นเท่านั้น อาจไม่เป็นจริงทั้งหมด แต่ส่วนใหญ่เป็นเช่นนั้น เพราะมีไม่กี่คนที่จะไม่หลง เพลิดเพลินหรือหยุดการเสพความสะดวกสบาย เสพเทคโนโลยีที่ทันสมัย เมื่อใดที่เราหรือไม่ว่าใครก็ตามเสพติดความสะดวกสบาย เสพติดเทคโนโลยีเป็นการยากมากที่จะมีความสุขเมื่อไม่ได้เสพ หรือเมื่อได้เสพแล้วแต่ไม่ได้ดังใจที่เคยเสพเราก็จะเป็นทุกข์มาก สิ่งสูญเสียอันยิ่งใหญ่ คือ ความอดทนของจิตใจ เพราะเมื่อจิตใจขาดความอดทน ความสุข ความสงบของจิตใจแทบจะเป็นไปได้ยาก ต่อให้มีความสะดวกสบายรายล้อมมากมาก แต่ก็ขาดความสงบของจิตใจ ความสุขแท้จริงจึงไม่ปรากฎ
วันสงกรานต์เป็นอีกโอกาสอันดีงามที่เราลูกหลานจะแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อบรรพบุรุษที่ยังมีชีวิตอยู่ ด้วยการไปดูแลเอาใจใส่ แสดงความเคารพ สำนึกบุญคุณ ที่ท่านเหล่านั้นให้โอกาสเรามีชีวิตในวันนี้ ท่านเคยดูแลเอาใจใส่เราอย่างไร ในวันนี้เราขอกระทำสิ่งนั้นให้ท่านสุดกำลังสุดความสามารถ เพราะเวลาถัดจากนี้ไปอาจไม่มีจริง หรือแม้แต่ท่านอาจเคยเห็นผิด กระทำสิ่งไม่ดีกับเรา หรือทำให้เราต้องเสียใจ ทุกข์ใจเพราะความไม่รู้ของท่าน
![สงกรานต์ผ่านไป อย่าให้ความกตัญญูผ่านพ้น โดย พระพิทยา ฐานิสสโร](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2019/04/57370546_2152714978098427_5680301597096148992_o-1024x807.jpg)
วันนี้อาจเป็นโอกาสที่พิเศษที่สุด ที่เราจะไปขอขมา อโหสิกรรมเพื่อเราจะได้หมดความคิด น้อยเนื้อต่ำใจ ดูแคลน เกลียดชัง ตกเป็นเหยื่อแห่งการกระทำไม่ดีของท่าน เพราะเมื่อมองให้ลึกซึ้งแล้ว ท่านขาดความสุขในตัวท่านเอง ท่านจึงส่งผ่านความทุกข์ของท่านมาให้เราด้วยความคิด คำพูดและการกระทำ และเราก็ไม่เข้มแข็งพอ จึงตกเป็นเหยื่อแห่งการกระทำนั้น ด้วยการคิด พูด กระทำไม่ดีเกี่ยวกับตัวท่านในรูปแบบของเรา ทำให้ต่างคนต่างตกเป็นเหยื่อแห่งความทุกข์นั้น แต่ต่างเหตุต่างปัจจัย แต่ก็ทุกข์เหมือนกัน
วันปีใหม่ ที่สามารถสร้างจิตใจแห่งการให้อภัย ปล่อยวาง และพยายามตั้งใจทำตน ละความคิด การกระทำ คำพูดที่ไม่ดี เพื่อเป็นการแสดงความรักความขอบคุณต่อตนเองที่ได้ชีวิตนี้มา และเพื่อเป็นการตอบแทนคุณแก่บรรพบุรุษ และหมั่นตั้งใจ คิด กระทำ พูดในสิ่งที่ดีงามเพื่อสร้างความรัก ความสุข เบิกบานใจของตนเองให้เป็นปรกติ
![สงกรานต์ผ่านไป อย่าให้ความกตัญญูผ่านพ้น โดย พระพิทยา ฐานิสสโร](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2019/04/56862319_2152744534762138_2991698210633809920_o-1024x916.jpg)
ในที่สุดแล้วฝึกฝนจิตใจให้สงบอยู่เสมอ ไม่ว่าเรื่องใดๆ ที่เกิดขึ้นในชีวิตทั้งด้านดีและไม่ดี เมื่อเราสามารถที่จะพยายามฝึกฝนตนบนหนทางนี้ เราได้ชื่อว่า ได้เริ่มต้นปีใหม่อย่างแท้จริง วันสงกรานต์ วันปีใหม่ไทย จะเป็นโอกาสที่พิเศษยิ่ง เมื่อเราพยายามเรียนรู้ที่จะดับทุกข์ในใจตน ไม่นำพาจิตใจให้หลงเพลิดเพลิน ไร้ความสงบ เปลี่ยนแปลงความทุกข์ที่อาจเคยถูกส่งผ่านจากบรรพบุรุษ ให้เป็นความสงบสุขในใจเรา เราจึงได้ชื่อว่า กตัญญูกตเวที อย่างแท้จริงเพราะ เราได้สร้างเครื่องหมายแห่งความดี ในกายใจของเราเอง และท่านเหล่านั้นจะได้รับอานิสงค์ด้วยเช่นกัน
![สงกรานต์ผ่านไป อย่าให้ความกตัญญูผ่านพ้น โดย พระพิทยา ฐานิสสโร](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2019/01/99569E7D-8277-4E1E-8D9B-45E5C7E7A4E1-1024x768.jpeg)
การไม่ตกเป็นเหยื่อในสิ่งไม่ดี คือ ความดี
ขอบคุณในสิ่งไม่ดี ที่ทำให้รู้ว่า เราดีจริงหรือไม่
ความดีอยู่ในทุกที่ ๆ จิตใจสงบ
![บาตรเดียวท่องโลก โดย พระพิทยา ฐานิสสโร :](https://www.manasikul.com/wp-content/uploads/2019/01/0ADEC2AF-FDD8-4C21-8924-D5471934FA1F-1024x768.jpg)
วันปีใหม่ เราสามารถสร้างจิตใจแห่งการให้อภัย ปล่อยวาง และพยายามตั้งใจทำตน ละความคิด การกระทำ คำพูดที่ไม่ดี เพื่อเป็นการแสดงความรักความขอบคุณต่อตนเองที่ได้ชีวิตนี้มา และเพื่อเป็นการตอบแทนคุณแก่บรรพบุรุษ และหมั่นตั้งใจ คิด กระทำ พูดในสิ่งที่ดีงามเพื่อสร้างความรัก ความสุข เบิกบานใจของตนเองให้เป็นปรกติ