
ขอบพระคุณ ภาพถ่ายจากสำนักงานส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และความมั่นคงแห่งสถาบันชาติ พระศาสนา พระมหากษัตริย์ วัดสระเกศฯ
เรียนรู้ปฏิปทาพระเถระ ผู้นำพระพุทธศาสนาก้าวสู่โลกยุคใหม่
เพื่อช่วยเหลือเพื่อนมนุษย์ให้ออกจากทุกข์ในสังสารวัฏ
“ปูชา จ ปูชนียานํ เอตมฺมงฺคลมุตฺตมํ.
ขอนอบน้อมแด่ครู พระอุปัฌชาย์ อาจารย์
ผู้ให้ชีวิตในพระศาสนาของพระพุทธองค์ ด้วยเศียรเกล้าฯ”

วิถีแห่งผู้นำ : สมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสณมหาเถร)
๑๐๐. ยุทธศาสตร์ในการทำงานของพระธรรมทูตอาสา
เรียบเรียงโดย พระครูอมรโฆสิต (ปรีชา สาเส็ง)

สำหรับบทนี้ ผู้เขียนสรุป ๑๒ ยุทธศาสตร์ในการวางรากฐานการทำงานของพระธรรมทูตอาสาจากแนวความคิดของเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสโณ) สู่ภาคการปฏิบัติมากว่า ๒๐ ปี นับเป็นแสงแห่งจิตวิญญาณความมั่นคงพระพุทธศาสนา แสงสุดท้าย ที่เจ้าประคุณสมเด็จฯ ได้ถ่ายทอดจิตวิญญาณความรักในพระพุทธศาสนา ผ่านพระธรรมทูตอาสา เพื่อให้พระพุทธศาสนาดำรงอยู่ในการช่วยเหลือผู้คนให้พ้นทุกข์และพบกับความสันติสุขภายในใจนั่นเอง

๑๐๐. ยุทธศาสตร์ในการทำงานของพระธรรมทูตอาสา
ยุทธศาสตร์ในการทำงานของพระธรรมทูตอาสา ตามดำริของเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ ดังนี้

๑.การเสริมสร้างความปรองดองสมานฉันท์ เป็นการส่งเสริมการปรองดองของคนในพื้นที่ สร้างเครื่องมือและกระบวนการสันติสุขแนวทางสันติวิธี และกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนในพื้นที่ บนพื้นฐานความแตกต่างทางอัตลักษณ์และประสานทำความเข้าระหว่างองค์กรหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และสร้างจิตสำนึกและสร้างค่านิยม คุณค่าในการอยู่ร่วมกันในสังคมสันติสุข

“จิตอาสา งานที่ขับเคลื่อนด้วยรัก” เขียนโดย พระมหาอภิชาติ ธมฺมาภินนฺโท
๒.การสร้างความเป็นธรรมในสังคม เพิ่มโอกาสให้พุทธศาสนิกชนในพื้นที่ได้ปฏิบัติศาสนกิจตามปกติ การกระจายการให้บริการและดูแลชาวพุทธอย่างเท่าเทียมและทั่วถึง และสร้างเสริมศักยภาพของวัดให้สามารถปฏิบัติภารกิจได้ทั้ง ๖ ด้าน

ความตายใกล้นิดเดียว เขียนโดย พระมหาอภิชาติ ธมฺมาภินนฺโท
๓.การสร้างชุมชนเข้มแข็ง สร้างศักยภาพให้ชุมชนให้มีความเข้มแข็ง สามารถพึ่งพาตนเองได้ พัฒนาระบบการบริหารจัดการของเศรษฐกิจชุมชน สร้างกลไกและกระบวนการเรียนรู้ ในการมีส่วนร่วมของชุมชน โดยสร้างเครือข่ายกลุ่มต่างๆ ให้เกิดการเรียนรู้และความร่วมมือช่วยเหลือซึ่งกันและกัน เสริมสร้างวิธีการกระตุ้นหรือจุดประกายให้ชุมชนมีการเคลื่อนไหวในทางสร้างสรรค์ที่จะช่วยพัฒนางานชุมชน สนับสนุนให้นำวิธีการทำงานร่วมกันแบบที่เรียกว่า “สหการ” (สหการ คือ รูปแบบของความร่วมมือระหว่างองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น) มาใช้ หรือวิธีประสานกำลังกันแบบสมาคมส่งเสริมศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญหาของท้องถิ่น ส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ และการท่องเที่ยวเชิงเกษตร ส่งเสริมการประกอบอาชีพของประชาชน และส่งเสริมกิจกรรมการต่อต้านความรุนแรงที่เกิดขึ้นในชุมชน

๔.การส่งเสริมคุณภาพชีวิต จัดให้มีสวัสดิการ การสงเคราะห์ การดูแลด้านสุขภาพอนามัย และการบริหารจัดความเสี่ยงแบบบูรณาการ
๕.วิถีพุทธวิถีไทย การจัดกิจกรรมเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาในพื้นที่เสี่ยงภัย ชุมชนชาวพุทธชุมชนเข้มแข็ง วัดเป็นศูนย์กลางเศรษฐกิจและวัฒนธรรม และดำรงความเชื่อความศรัทธาในพระพุทธศาสนา

๖.การเสริมสร้างและพัฒนาศักยภาพพระธรรมทูตอาสา ส่งเสริม สนับสนุนการจัดการศึกษาคณะสงฆ์ให้มีคุณภาพ ส่งเสริม สนับสนุนกิจกรรมการฝึกอบรมหลักสูตรพิเศษของเครือข่ายพระธรรมทูตอาสา เตรียมความพร้อมของธรรมทูตอาสาก่อนการปฏิบัติงาน และพัฒนาบุคลากรขององค์กรชาวพุทธ ทั้งด้านวิชาการและคุณธรรม จริยธรรม
๗.การพัฒนาการศึกษาวิจัยทางพระพุทธศาสนา ส่งเสริม สนับสนุนการงานวิจัยทางพระพุทธศาสนา ส่งเสริมพัฒนาแนวทางและกระบวนการเผยแผ่พระพุทธศาสนาอย่างมีประสิทธิภาพ

สำนักงานส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และความมั่นคงแห่งสถาบันชาติ พระศาสนา พระมหากษัตริย์ วัดสระเกศฯ
๘.การส่งเสริมการศึกษาพระพุทธศาสนา ส่งเสริม สนับสนุนการจัดการศึกษาพระพุทธศาสนา อนุรักษ์ ฟื้นฟูประเพณีทางศาสนา วัฒนธรรม คุณธรรม จริยธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่น
๙.การประชาสัมพันธ์และการเผยแผ่ การเผยแพร่ข้อมูลข่าวสาร การแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างหน่วยงาน และการประชาสัมพันธ์เชิงลึก

๑๐.การบริหารจัดการ องค์กรชาวพุทธ องค์กรคณะสงฆ์ และหน่วยงานของรัฐร่วมแก้ไขปัญหา วางระบบฐานข้อมูลเพื่อการบริหารจัดการ จัดตั้งกองทุนชาวพุทธเพื่อสนับสนุนกิจกรรมใน ๕ จังหวัดชายแดนภาคใต้ เพิ่มประสิทธิภาพการบริหารการกองทุน จัดตั้งสำนักงานเครือข่ายพระธรรมทูตอาสา ๕ จังหวัดชายแดนภาคใต้ และจัดหา ก่อสร้าง ปรับปรุง บำรุงรักษาอาคารสถานที่ วัสดุครุภัณฑ์ที่ใช้ในการปฏิบัติงาน

๑๑.การพัฒนาเมืองพุทธ และพื้นที่เฉพาะ สนับสนุนให้ออกกฎหมายเพื่อกำหนดพื้นที่เฉพาะในการจัดกิจกรรมทางพระพุทธศาสนา ส่งเสริมให้ชาวพุทธกลับถิ่น และรัฐมีมาตรการอย่างชัดเจนในการปกป้องชาวพุทธ
๑๒.ความร่วมมือระหว่างประเทศเพื่อความยั่งยืนของพระพุทธศาสนา พัฒนาความเชื่อมโยงการทำงานขององค์กรชาวพุทธทั่วโลก พัฒนาและส่งเสริมให้ไทยเป็นศูนย์กลางในการระดมความคิดเห็นในการแก้ปัญหาภัยทางศาสนา จัดหาเงินทุนเพื่อสนับสนุนการดำเนินกิจกรรมให้ทุกศาสนาอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข เปิดประตูและพัฒนาความร่วมมือการทำงานเผยแผ่พระพุทธศาสนาของประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ การสร้างความเป็นหุ้นส่วนความร่วมมือกับประเทศมาเลเซีย ในการแก้ไขปัญหาพื้นที่ ๕ จังหวัดชายแดนภาคใต้

นับเป็นแสงแห่งจิตวิญญาณความมั่นคงพระพุทธศาสนา แสงสุดท้าย ที่เจ้าประคุณสมเด็จฯ ได้ถ่ายทอดจิตวิญญาณความรักในพระพุทธศาสนา ผ่านพระธรรมทูตอาสา อันเป็นอมตะวาจาที่จะตรึงใจเหล่าพุทธบุตร ผู้ทำหน้าที่พระธรรมทูตอาสา ไปตราบนานเท่านาน

ร่องรอยความทรงจำแห่งอดีต บอกเล่าปฏิปทาในการครองตน ครองคน ครองงาน เพื่อจรรโลงความดีงาม ตามครรลอง “วิถีแห่งผู้นำ”
